Diş hekiminden korkmak için Otizm olmak gerekmez; birçok hasta matkap olarak bilinen diş hekimi döner cihazlardan ürperir ve mantıklı olan bir çok insan bile bu nedenle randevularını erteleyebilir. İşin içine bir de Otizm eklendiğinde iş içinden çıkılamaz durum alabilir.
Bir ebeveyn olarak tabii ki çocuklarımızın diş sağlığını tehlikeye atmak ve ihmal etmek istemeyiz. Hepimiz gayet iyi biliyoruz ki iyi bir ağız hijyeni hayatımızın refah seviyesini arttırmaktadır. Diş enfeksiyonları ve diş ağrıları; ciddi ve ağrılı bir yaşam sürmemize neden olabilir.
Problem Nedir?
Bir diş hekimine giderken beklenen sorunlar diğer hekimlere giderken görülen sorunlar ile benzer özellikler gösterir; rutin hayatın dışına çıkmak, bekleme salonunda bekleyiş ve en önemlisi kişisel sahasına geçiş olarak değerlendirebiliriz.
Diş hekimliği ile ilgili olan işlemler de ek korkular içerir. Kullanılan aşındırıcı araçlardan gelen yüksek sesler ,ağız içini görmek için kullanılan ışık ve hastada duyulan aşırı hassasiyet bu hastaların daha tedirgin olmasına yol açar.
Otistik çocukların korkuları özellikle savunmasız olduklarından kaynaklanmaktadır. Diş hekimi ziyaretinde daha önce yasanmış bir ağrılı işlem var ise bir sonraki ziyaret için çocuklarınızı ağrısız işlem iknası zor olacaktır. Otistik çocuklarda korku bir kez alınır ise bunu aşmak oldukça zordur.
Üstelik yine uygulamalar için daha temel bir sorun var: Otistik çocukların diş hekimi ziyaretlerinde yapılan uzun süreli işlemler zor olabilir. Tedavi ya da muayene esnasında koltukta uzun süre oturmak bazı çocuklarda var olan yüksek enerji ve endişe ile ilgili sorunlara yol açabilir ( bedenlerini dengede ve güvende tutmak esastır).
Bu Konuda Ne Yapabilirim?
Bu konuları azaltmak için ne yazık ki sihirli bir çözüm maalesef yoktur. Doktor hazırlanırken bu hastalar için rutin bazı işlemler vardır: onların sosyal ve görsel programlarına uymak, randevuları gecikme olmadan onları rahatlatacak zamanda onların rahatça konaklayabileceği sessiz ve güvenli bir ortamda bekletmek vs. Bazı diş hekimleri bu konuda daha iyi davranışlar sergileyebilir; etraflarında telefon bile bulundurmayabilir ya da zaman için belirgin çizgiler çizebilir.
Randevu esnasında yapılacak işlemler ile ilgili olarak ebeveyn ve çocuklar için muhakkak gerekli açıklamaların önceden yapılması ve ne kadar süreceği, ağzının ne kadar süre ile açık kalacağı ile ilgili gerekli bilgilerin verilmesi gerekmektedir. ( Diş hekimi bu sorunu çözmek için istekli olmalı ve ilgili uygun zamanı muhakkak ayarlamalıdır)
Bazı Özel Fikirler:
Otistik hastalar geldiğinde diş hekimlerinin de bu konuda bilgi sahibi olması gerekmektedir. Bu hastalar için daha iyi randevu oluşturmak için hekim ve cerrah ile detaylı bir şekilde iletişim kurmak gerekir. Yine onlara karşı belirlenmiş ve bir rutin uygulama konusunda da bilgi verilebilir ve uygulamalar yapılabilir.
Yine çocuklarınızı daha az korkutmak amacı ile hekim ve cerrah ile tanıştırmak korkuyu ve endişeyi azaltabilir. Yine bir tanıdığı ile işlem yapacağı alanı gezmesi yani keşifte bulunması ve o bölgeyi tanıması rahatlık sağlayacaktır.
Hastanın hassasiyetini azaltmak için ; ameliyat sahası gezilebilir, diş hekimine kısa ve mutlu ziyaretler yapılabilir ve bu ziyaretlerde bazı cihazlar ve aletler tanıtılabilir. Bu çalışmalar başarılı olduğunda bir sonraki aşamalar için yapılan işlemlere bağlı olarak bir ödül sistemi gerçekleştirilebilir ya da bir dahaki gelişine aynı işlemlerin benzer şekilde olacağı hastaya anlatılabilir.
Evde de pratikler düşünülebilir. Evde dental muayene araçları ile ağız açma kapama gibi temel hareketler öğretilebilir, çalışılabilir ve diş hekimi ziyaretleri bu şekilde azaltılabilir.
Yardımcı Olabilecek Kaynaklar Var mı?
İyi bir diş hijyeni sağlamak için otistik çocuklar için terapistler yardımcı olabilirler. İlk aşamada yönetilebilir adımlar ile diş fırçalamayı öğretmek ve agız hijyenini sağlamak oluşabilecek çürükleri ve eksikleri engelleyecektir. Çocuklarımızın sıklıkla tükettiği tatlı gıdalara dikkat etmek de bir diğer önlem olabilir.
İyi bir terapist eğitici ile ilk ziyaret daha sakin ve olumlu sonuçlar verebilir. Otistik bazı kız ve erkek çocuklarında hareket rahatlığı kazanmak ve aynı zamanda kas ağırlıklarını düzenlemek için bazı ceketler kullanmak da olumlu sonuçlar verebilir.